De keten cultuureducatie binnen de Stedelijke Cultuurregio (SCRZ) is tot nu toe als zodanig nooit eerder bijeen geweest, waarschijnlijk omdat in de cultuurplanperiode 2013-2016 er een centrale penvoerder was voor Cultuureducatie. Er is daarom nog weinig sprake van een ontwikkelingsgeschiedenis op dit punt, men komt elkaar nu wel (deels) tegen bij het Platform Cultuureducatie dat door de Provincie Limburg gefaciliteerd wordt. De eerste behoefte is: elkaar beter leren kennen om beter van elkaars kennis en netwerk gebruik te kunnen maken. Aan engagement zal het niet liggen; die is onmiskenbaar aanwezig.
Cultuureducatie: een groot veld met veel partners
Het veld van cultuureducatie lijkt te kampen met een dilemma te weten; besteden we cultuureducatie uit aan specialistische organisaties of moeten de culturele instellingen daar zelf een kerntaak in zien? Het uitbouwen van een structurele en duurzame relatie tussen onderwijs en het culturele veld is geen eenvoudige opgave. Ondanks onmiskenbare stappen voorwaarts, zoals ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ en ‘Masterplan Muziekonderwijs Limburg’, lijkt er sprake van rolonduidelijkheid en versnippering. De Provincie Limburg neemt wel een heldere faciliterende en stimulerende rol in. Deels heeft het gebrek aan afstemming tussen de Ministeries van Cultuur en Onderwijs daar debet aan. Het bereik van cultuureducatie zou hoger kunnen dan de 50% die het nu heeft. Ook de tijd en middelen die scholen voor cultuureducatie nu vrijmaken zouden beter kunnen. Daarbij lijkt er nood (zowel bij cultureel als onderwijsveld) aan nieuwe, hedendaagse concepten over (nieuwe) sociologie van de samenleving, aan kennis van de vraag uit de samenleving en aan een betere verbinding met het culturele veld. Specifiek in het kader van ontwikkeling van stedelijke culturele regio’s lijkt van belang nader te duiden wat de ratio achter dit stedelijk concept is, zodat specifieke kansen en zwaktes beter geduid kunnen worden. Daartoe wil men vaker bijeen komen.
Ondertussen wordt de handschoen van cultuureducatie met veel toewijding opgenomen door geëngageerde (kunst) docenten, medewerkers scholen en culturele instellingen. Het culturele en onderwijsveld heeft duidelijk behoefte aan ‘specialisten’ met het vermogen dit soort educatie te realiseren. Daarom wil men dan ook nadrukkelijk meer kunstdocenten betrekken bij het gesprek over de toekomst. Er bestaat een grote behoefte om het ‘landschap’ in kaart te brengen en elkaar beter te leren kennen en beter van elkaar gebruik te maken. Veelal heerst de overtuiging dat als kinderen niet in aanraking komen met cultuur, dat er geen aanwas van toekomstige bezoekers bij culturele instellingen tot stand komt.
Bovendien is er duidelijk interesse om binnen de drie steden van de SCRZ sterke lijnen uit te zetten. Dat vergt nog wel een verder proces. Inmiddels kijkt men ook langzamerhand over de grens van de eigen discipline en stelt men zich vragen over mogelijke relaties tussen cultuureducatie en ‘krimp’ of ‘leegstand’ en andere opgaves uit het sociale domein. Ook het belang van cultuureducatie voor creativiteit in relatie tot ondernemerschap is een impliciet pleidooi voor de 21st-century-skills die cultuureducatie kan helpen ontwikkelen. Vanuit cultuureducatie stelt men vast dat de culturele energie binnen het stedelijk netwerk van de SCRZ sterk is.
Acties:
• Elkaar beter leren kennen;
• Meer invulling van begrip stedelijke culturele regio;
• Ontwikkeling nieuwe praktijken binnen die context;
• Meer vraaggericht gaan werken;
• Ontwikkelen van de verbinding met de verschillende ketens
• Verbinding met het amateurveld;
• Betrekken van docenten van zowel het primair- als het voortgezet onderwijs;
• Opzetten van kinderpanels;
• Versterken van de relatie met Midden- en Noord Limburg;
• Intensiveren van de relatie met het sociale domein
Aanbevelingen
• Lobby voor meer steun ministerie Onderwijs;
• Organiseren van netwerkbijeenkomsten in de SCRZ waaronder het Platform Cultuureducatie Limburg;
• Lobby voor het realiseren van een Culturele SCRZ Arriva-Bus;
• Opzetten van een Culturele Canon SCRZ Netwerk;
• Cultuureducatie en het ‘ontwikkelen van 21st century skills.